dzidziusPierwsze miesiące życia noworodka mogą być trudne. Matka często czuje się zagubiona i nieporadna, niemowlę oczywiście też. Niemowlę potrzebuje jednej głównej osoby, która się nim opiekuje, jednocześnie taka osoba potrzebuje pomocy, by móc odpocząć, dlatego najlepiej, kiedy dzieckiem opiekują się na zmianę matka i ojciec.

By noworodek rozwijał się prawidłowo należy go przytulać, zapewninić ciepło, właściwie karmić i utrzymywać w czystości.

Przytulanie

Niemowlęcia nie można odłożyć myśląc, że zajmie się sobą. Trzeba je brać na ręce i nosić, trzeba tulić do piersi. Musi mieć ciepło. Pierwsze odczucia niemowlęcia: gdzie jest jego początek, a gdzie koniec; co jest nim, a co już nie, rodzą się w ramionach matki, przy piersi lub przy butelce. Gdy niemowlę jest przytulane, a zarazem istnieje obiekt, na który kieruje się jego uwaga, są to pierwsze znaczące doświadczenia w życiu. Niemowlęta instynktownie sięgają po brodawkę i właśnie brodawka lub smoczek na butelce staje się obiektem, wokół którego koncentruje się cała jego egzystencja. Tych dwóch elementów potrzebujemy później przez całe życie: granic, struktury, na której moglibyśmy się oprzeć, oraz celu przed sobą.

Jest to nielekka praca zarówno dla dziecka, jak i matki: dziecko musi być noszone nie tylko w ramionach, musi być także noszone w sercu. A karmiące matki same potrzebują opieki. Jeśli osobie opiekującej się niemowlęciem udziela się niepokój dziecka, przestaje właściwie reagować na jego komunikaty. Świeżo upieczeni rodzice muszą być niezwykle uwrażliwieni, czujni i otwarci na sygnały, które mówią o stanie dziecka. Komunikacja między niemowlęciem a rodzicem, choć niewerbalna, jest nadzwyczaj intensywna.

Pielęgnacja

Pierwsze dni i tygodnie są niezwykle trudnym doświadczeniem nawet dla najlepiej przystosowanych, najspokojniejszych i zadowolonych z życia osób. Pielęgnacja niemowlęcia to żmudne zajęcie. Maleńkie dziecko zużywa ogromną liczbę pieluszek, codziennie potrzebuje kąpieli, ciągłego wycierania śliny, łez, cieknącego nosa itp. Warto o to zadbać, bo jeśli niemowlę ma być zdrowe i dobrze się czuć, trzeba unikać podrażnień i infekcji. Ale działają tu także interesujące czynniki psychologiczne: u niemowlęcia ciało i psychika są ze sobą silnie splecione. Uwolnienie go od dyskomfortu fizycznego albo nawet bólu jest dla niego równoznaczne z błogostanem wewnętrznym. Niemowlę potrzebuje pielęgnacji nie tylko w sensie fizycznym, ale także psychicznym. Płaczące niemowlę wyrzuca z siebie rozpacz i zagubienie, i musi mieć kogoś, kto ten ładunek przyjmie. Płacz jest komunikatem, ma swoją treść. Zabiegi pielęgnacyjne są odpowiedzią: komunikują dziecku, że ból można załagodzić.

Karmienie

Karmienie może być źródłem największej przyjemności, gdy wszystko układa się pomyślnie. Jest to dla niemowlęcia przeżycie najważniejsze: podstawowe doświadczenie związane z przyjmowaniem, punkt odniesienia dla wszystkich następnych doświadczeń tego rodzaju. Niemowlę otrzymuje z mlekiem znacznie więcej niż tylko pożywienie: otrzymuje miłość i wiedzę. Rośnie nie tylko na ciele, ale i na duchu. W niezwykle bliskim kontakcie z osobą dorosłą niemowlę doznaje gamy najróżniejszych uczuć. Nie ma wątpliwości, że już najmłodszy noworodek odczuwa potrzeby. Poszukiwanie brodawki, chwytanie, ssanie, przynoszą najwcześniejsze informacje o tym, czym jest zaspokajanie pragnień. W najwcześniejszych dniach życia bliskość i troska stałego opiekuna są podstawą prawidłowego rozwoju. Rodzice i inni członkowie rodziny karmią dziecko czymś więcej, niż tylko mlekiem. Ich czułość, zachwyt i miłość także je żywią, dając mu uczucie, że jest osobą, która wzbudza miłość i potrafi ją odwzajemniać. To rzecz niezmiernej wagi, choć zazwyczaj nie mówi się o niej, uważając ją za oczywistą. Będą jeszcze chwile, gdy niemowlę będzie rozdrażnione i nieszczęśliwe i będzie musiało sięgnąć do magazynu nadziei i dobroci, których zasoby wzbogacają się podczas każdego karmienia.