23 lipca - święto św. Brygidy Szwedzkiej

Lato ze świętymi i błogosławionymi - Św. Brygida Szwedzka

Chrześcijaństwo Szwecji datuje się od roku 1018, kiedy to przyjął chrzest król Olaf, syn Eryka i Świętosławy Piastówny (córki Mieszka I i Dąbrówki). Po śmierci Olafa chrystianizację kontynuowali jego synowie i pod koniec XI wieku Szwecja była już krajem chrześcijańskim. A dwa wieki później Kościół szwedzki zyskuje najpiękniejszą perłę w swojej historii: św. Brygidę, która została uznana największą kobietą w historii swego kraju i jest wielką świętą w dziejach Kościoła.

Św. Brygida urodziła się w 1303 r., oboje jej rodzice pochodzili z arystokratycznych rodzin, przez matkę była spokrewniona z królem. Wyszła za mąż za Ulfa Gudmarssona, mając 13 lat. Narodziło im się 8 dzieci. Po 28 latach małżeństwa Ulf zmarł. Kilka dni po jego śmierci Brygida zniszczyła obrączkę, mówiąc: „Kochałam go jak swoje własne serce, ale teraz oddaję się cała Miłości Bożej i obrączka nie może mnie wiązać”. Był to rok 1344. Mieszkała w tym czasie w swoim majątku w pobliżu klasztoru cystersów w Alvastra, uczestnicząc – na ile było to możliwe – w życiu mnichów. Oddawała się surowej ascezie i powoli dojrzewała w niej świadomość misji, jaką z woli Bożej miałaby spełnić.

Pewnego dnia ukazał jej się Chrystus i powiedział do niej: „Wybrałem cię i przyjąłem jako Swoją oblubienicę, aby ci objawić Moje tajemnice”. Był to moment zwrotny w jej życiu. Od tej pory wizje zdarzają się często – rozmawia z Bogiem Ojcem, Chrystusem, Matką Najświętszą, z aniołami i ze świętymi, ogląda świat nadprzyrodzony. W czasie jednego z objawień Chrystus polecił jej założyć nowy zakon i pod Jego dyktando Brygida spisała Regułę. Był to początek Zakonu Najświętszego Zbawiciela (OSSalv). W 1346 roku od rodziny królewskiej otrzymała w darze posiadłość z zamkiem w Vadstena (południowa Szwecja) i nowa rodzina zakonna rozpoczęła tam swoje życie. Był to tzw. klasztor podwójny, gdzie siostry i bracia tworzą jedną wspólnotę. Mieszkają osobno, ale spotykają się na liturgii. Siostry żyją wyłącznie za klauzurą, a bracia prowadzą działalność apostolską. Aby pełniej związać swój zakon z Kościołem, Brygida postanowiła udać się do Rzymu i od papieża uzyskać zatwierdzenie Reguły. W 1349 r. wyruszyła do Rzymu – do Vadsteny wróci dopiero po śmierci, już jako święta. W Rzymie prowadziła życie bardzo aktywne: na polecenie Chrystusa przekonywała papieża o konieczności powrotu z Avinionu do Rzymu, pośredniczyła w zawarciu pokoju między Anglią i Francją, napominała królów i arystokracje, ganiła światowe życie duchowieństwa i mnichów. Ale pomimo całej aktywności zewnętrznej – wszystko robiła wyłącznie dla Chrystusa i wszystko przemieniała w modlitwę. Rozmowy, które prowadzi w czasie wizji, dyktuje swojemu spowiednikowi albo zapisuje sama, najczęściej w formie poezji na bardzo wysokim poziomie literackim.

Była naturalna i zrównoważona, pogodna i zawsze uśmiechnięta, miła w obejściu i pełna osobistego uroku, który jej zjednywał ludzi.

Trzy lata przed śmiercią uzyskała zatwierdzenie swojej Reguły, ale do Vadsteny nie zdążyła już wrócić. Umarła w Rzymie w 1373 roku, kanonizowana w 1391, wreszcie po 6 wiekach ogłoszona patronką Europy.

Wywarła wielki wpływ na swoją – i nie tylko – epokę. Stała się bohaterką narodową Szwedów i nie zmieniła tego nawet reformacja. Kult jej rozszerzył się w całym Kościele, a zakon przez nią założony, w trzech gałęziach istnieje do dziś. Po wielu latach brygidki są znowu w Polsce: w Częstochowie od 1991 roku, a od 1998 w Gdańsku

Wśród ośmiorga dzieci św. Brygidy była Katarzyna, która przebywała z Brygidą w Rzymie, a po śmierci matki przewiozła jej ciało do Vadsteny. Tam zreorganizowała klasztor w 1374 roku i została jego przełożoną. Zmarła w 1380 r., 100 lat później ogłoszona została świętą.

A korzystając z okazji, warto wspomnieć więcej o Świętosławie, bo odegrała ważną rolę w historii i chrystianizacji Skandynawii. Piastówna, siostra Bolesława Chrobrego, w 985 r. wyszła za mąż za króla Szwecji Eryka. Synem z tego małżeństwa był Olaf. W 995 r. Świętosława owdowiała i parę lat później wyszła ponownie za mąż, tym razem za króla Danii, Svena (ich syn Kanut Wielki, od 1016 r. król Anglii, od 1018 król Danii, to jeden z największych władców w historii Północy). Ale jedyną i wzajemną miłością jej życia był król Norwegii, Olav Trygvasson. Nigdy jednak nie wyszła za niego za mąż. Podanie głosi, że kiedy po śmierci Eryka zamierzali się pobrać, Olav znieważył ją na uczcie zaręczynowej. W odpowiedzi na to Świętosława wyszła z uczty, zerwała zaręczyny, a krótko potem wyszła za Svena. Olav Tryggvason zginął w 1000 roku, w tzw. „Bitwie trzech królów”, kiedy stanęli do walki trzej mężczyźni Świętosławy: król Szwecji – jej syn Olaf ; król Danii – jej mąż Sven i król Norwegii – ten, którego kochała, Olav Tryggvason. Skandynawowie nazywali ją Sigrid Storrada (Dumna). Jest jedną z najbardziej romantycznych postaci tamtej epoki i krąży o niej wiele legend, szczególnie w sagach skaldów.